Thứ Tư, 25 tháng 9, 2013

Nhiều băn khoăn về giải Sách hay.

Ngay cả các cuốn sách do người Việt viết cũng là sách cũ

Nhiều băn khoăn về giải Sách hay

Nhưng như đã nói ở trên, các tác phẩm được nhận giải Sách hay trong các mùa giải qua đều là những cuốn sách đã khẳng định giá trị qua thời gian.

Đóng góp được gì? Mọi giá trị đã được khẳng định qua thời gian thì điềm nhiên tồn tại và hiển nhiên được con người đón nhận bất kể thăng trầm căn số của tác phẩm đó. HCM. Có thể kể ở lĩnh vực “nghiên cứu” có cuốn:  Xứ Đàng Trong, lịch sử kinh tế-xã hội Việt Nam thế kỷ 17 và 18  do Nguyễn Nghị dịch của tác giả nước ngoài; lĩnh vực “giáo dục” có:  7 kiến thức tất yếu cho nền giáo dục mai sau  do Nguyễn Hồi Thủ dịch; lĩnh vực “kinh tế” có  vì sao các quốc gia thất bại   do một nhóm dịch giả tiến hành…; Tệ hại hơn, trong các mùa giải trước, ở lĩnh vực “quản trị”, nhận giải cũng toàn sách dịch, lần này là cuốn   Chiến lược đại dương xanh  do Phương Thúy dịch… Nhà văn Bùi Ngọc Tấn, nhận giải Sách hay 2013 ở hạng mục “văn học” cho tiểu thuyết Biển và chim bói cá in năm 2009.

Ví dụ:  Thần, Người và Đất Việt  của nhà nghiên cứu Tạ Chí Đại Trường do NXB Văn hóa thông báo in nhiều năm trước đây; hay như cuốn truyện thiếu nhi  Những giọt mực  của nhà văn Lê Tất Điều do NXB Văn hóa Văn nghệ và Phương Nam Book kết liên ấn hành cũng là quá cũ… Nhà văn Lê Tất Điều hiện sinh sống ở hải ngoại có gửi “diễn từ” về trong buổi phát giải: “Hơn bốn thập niên trước, khi hoàn tất tác phẩm  Những giọt mực,  tôi không mơ ước điều gì xa xăm hơn là sự đón nhận của các thiếu nhi cùng thời đại mình.

Sách dịch và cũ Nhìn vào danh sách những cuốn sách in bằng chữ Quốc ngữ đoạt giải thưởng này sẽ thấy đa phần là sách dịch.

Rồi cuốn sách được chào đón nồng hậu, tái bản nhiều lần. Giải Sách hay 2013 vừa trao giải hôm qua (22/9) tại TP. Theo   TT&VH  thông tin, ở các mùa giải trước, đây là giải thưởng góp phần kích cầu văn hóa đọc.

Nhưng trong lần trao giải này, đóng góp của giải thưởng nằm ở hạng mục “phát hiện mới” khi trao giải cho:  Chuyện nghề của Thủy  (Trần Văn Thủy – Lê Thanh Dũng),  từ biệt hoang sơ  (Nguyễn Hàng Tình),  Chuyên ngành cơ khí   (Nhóm dịch giả).

Điều đáng nói là quơ các cuốn sách dịch vừa nêu đều là sách cũ được in bằng tiếng Việt từ nhiều năm trước khi nhận giải thưởng Sách hay 2013.

Tuy nhiên, việc suy tôn các giá trị qua giải thưởng này khá chừng mực sau 3 lần trao giải. Tuy nhiên, “phát hiện mới” chỉ là một nguyên tố không thể so sánh “khập khễnh” với những giá trị đã định hình.

Sở dĩ phải trao giải cho sách cũ bởi phải chăng, BTC giải thưởng này muốn khẳng định một giá trị nào khác ngoài việc tôn… sách hay? Những cuốn sách đã khẳng định giá trị thời gian hay thời cục của mình, thì cuốn sách đó đã làm xong mệnh của mình rồi! Có chăng, đóng góp lớn nhất của giải thưởng này là tạo ra một sinh hoạt văn hóa lành mạnh về văn hóa đọc, gặp nhau để nói về sách.

Trần Hoàng Nhân Thể thao & Văn hóa. Như vậy, đến hơn một thập kỷ thứ nhất của thế kỷ 21, thêm một giải thưởng cho các giá trị đã xác định theo thời kì để làm gì nữa? Riêng lĩnh vực “văn học”, giải thưởng này từng trao cho Nỗi buồn chiến tranh của Bảo Ninh in lần đầu năm 1991 với tên gọi  Thân phận và tình ái  , tính đến nay đã có mặt trên đời hơn 20 năm với hàng chục lần tái bản và dịch ra tiếng nước ngoài.

Hoặc tác phẩm Hoàng tử bé đoạt giải được thi sĩ Bùi Giáng dịch và NXB An Tiêm ấn hành tại Sài Gòn từ năm 1973, nhưng mãi đến năm 2005 NXB Văn nghệ mới tái bản Hoàng tử bé từ bản dịch của Bùi Giáng.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét